De afgelopen jaren maakte Rudy Rollenberg (52) naam als ultrafietser. Maar daarvoor was hij actief als amateurrenner. Als geen ander beseft hij het belang van zichtbaarheid op de openbare weg, bij ons in Vlaanderen maar ook elders ter wereld.
“Ultra cycling en koersen: het is sowieso al een wereld van verschil, maar de mentaliteit binnen de fietswereld is de laatste jaren enorm veranderd”, begint Rudy met de schets van de twee totaal verschillende werelden waarin hij actief was. “Wanneer ik vroeger iemand volledig bepakt met een trekkingfiets met achteruitkijkspiegel zag rijden, gingen de haren in mijn nek rechtop staan. Echt een gruwelijk zicht vond ik dat.” Nu rijdt Rudy in een soortgelijke uitrusting 20.000 kilometer per jaar.
“Toen ik nog deelnam aan wedstrijden, moest een racefiets er zo ‘clean’ mogelijk uit zien. Een bel en een spatbord waren absoluut taboe. Om nog maar te zwijgen over een bagagedrager of spiegel.” Met de ervaring die Rudy als eenzame fietser in onherbergzaam gebied heeft opgedaan, bekijkt hij het allemaal anders. “Ik zou mijn achteruitkijkspiegel niet meer kunnen missen. Alleen moet ik er tijdig aan denken om het ding rechts te monteren in landen waar ze links rijden, zoals bijvoorbeeld tijdens de Transatlantic Way, een race die ik reed langsheen de kust van Ierland. Helemaal van noord naar zuid.” Voor het overige is het fietsen in Ierland Rudy erg bevallen. “In het begin was ik bang om links te rijden, bang ook dat ik de verkeerde automatismen zou gebruiken. Maar dat bleek nergens voor nodig. De chauffeurs in Ierland waren zo hoffelijk dat het bijna niet te geloven was. Vooral in Noord-Ierland stak nagenoeg iedere chauffeur zijn hand op naar elke fietser die hij tegenkwam. Echt een aanrader!”
VEILIGHEIDSZONE CREËREN
Rudy legt uit waarom een achteruitkijkspiegel zo belangrijk voor hem is. “Het geeft me een gevoel van veiligheid. Uiteraard heb je als fietser nog steeds je lot niet volledig zelf in handen, maar je kan je eigen positie wel versterken. Wanneer ik in mijn spiegel een wagen van achter mij zie naderen, kan ik tijdig een veiligheidszone creëren voor mezelf.” Dat blijkt eenvoudiger te zijn dan gedacht. “Ik ga meer naar het midden van de weg rijden, waardoor wagens ook sowieso verder van de zijkant van het wegdek moeten rijden als ze me willen passeren. Net voor ze mij inhalen, ga ik dan terug meer aan de zijkant rijden. Omdat voorbijstekende wagens niet onmiddellijk mijn beweging volgen, is er bij het passeren steeds voldoende ruimte tussen fietser en wagen. In het wereldje van de ultrafietsers wordt dat ook wel een goede ‘shoulder’ genoemd, afgeleid van de Engelse benaming voor een verharde strook naast de rijweg, vaak ook de pechstrook.
Als de pechstrook breed genoeg is om ver van het gemotoriseerde verkeer te fietsen, is de shoulder dus ook goed.” De wedstrijden waaraan Rudy deelneemt, doorkruisen soms de vreemdste streken, waaronder ook landen waar inwoners totaal niet vertrouwd zijn met fietsers. “De Balkanlanden bijvoorbeeld. Daar zijn de wegen absoluut niet fietsvriendelijk. In Bulgarije moest ik ooit fietsen over de pechstrook van de autosnelweg. Bovendien werd ik eens bijna aangehouden omdat ik een landsgrens overstak zonder langs de grenscontrole te passeren.
Ook die grenscontroles waren gelegen aan de autosnelweg.” Toch zijn er ook in de Balkan uitzonderingen te vinden. “Slovenië kan je absoluut niet vergelijken met zijn buurlanden. Het is er prachtig fietsen over goede wegen, de mensen zijn er vriendelijk en alles is er proper. Dat heb ik in andere landen al wel anders gezien. Ook Scandinavië is fantastisch om door te fietsen. Tijdens de afgelopen NorthCape4000 – tussen Firenze in Italië en Nordkapp in het uiterste noorden van Noorwegen – doorkruiste ik Zweden, met heel brede wegen en goede fietspaden. Ik reed er een heel eind over een oude snelweg die in onbruik was geraakt omdat er parallel naast een nieuwe weg gelegd was. In een tijdspanne van 12 uur, kwam ik welgeteld twee wagens tegen.”
INSTELLING
“Hout vasthouden, maar voorlopig heb ik nog geen ongevallen meegemaakt in al die jaren. Uiteraard kan je pech hebben maar veel hangt ook af van je eigen houding en instelling. In Italië bijvoorbeeld, is het verkeer gewoon oorlog. Maar als je daar zelf rekening mee houdt, kom je er wel doorheen. Twee keer ben ik bijna gegrepen door een bus. Gelukkig kon ik telkens net op tijd uitwijken naar een voetpad In zo’n situaties kan ik me wel eens kwaad maken.
Dan trek ik een sprintje tot naast de chauffeur en vraag ik of hij soms van plan is om me te vermoorden, soms in iets grovere taal”, beschrijft Rudy wat zowat iedere fietser in dezelfde situatie zou doen.
“Misschien klinkt het vreemd, maar ik fiets liever ’s nachts dan overdag. Je bent met goede verlichting sowieso beter zichtbaar en ook de reflecterende elementen op mijn jasje of bodywarmer springen onmiddellijk in het oog . Overdag dreig je op te gaan in het verkeer, waardoor automobilisten je minder snel waarnemen. Daarom draag ik steeds een helm en kledij in fluorescerende of opvallende kleuren en houd ik ook bij daglicht mijn verlichting aan. Alle kleine beetjes maken het verschil. Met alleen fluorescerende kousen of overschoenen val je al een stuk sneller op omdat je met de omwenteling van je benen een snelle beweging maakt die de aandacht van andere bestuurders trekt.”
Wanneer Rudy zelf niet aan het fietsen is, runt hij zijn eigen fietsenwinkel Pervélo. Daar zag hij de sport de afgelopen jaren ontzettend ‘boomen’. “Fietsen is hip geworden. En met nieuwe hypes zoals gravelraces wordt ook een nieuw en groter publiek aangesproken.” Daarnaast zag hij ook de bewustwording in verband met veiligheid en preventie jaar na jaar groeien. “Als ik nu terugdenk aan het feit dat ik ooit zonder helm vertrek op training. Dat was toen de normaalste zaak van de wereld. Fietsen met een helm was gewoonweg niet cool. Ik kan het me nu bijna niet meer inbeelden.”
Rudy heeft dan ook een goede reden om veiligheid als prioriteit te stellen. “Bij mezelf is de klik gekomen nadat een vriend van mij is verongelukt. Een paar jaar geleden stond ik op het punt om met mijn vrouw een tocht te maken met onze trekkingfietsen. Ik droeg zoals steeds een helm maar zij niet. Toen heb ik gedreigd om alleen te vertrekken. Sindsdien draagt ook mijn vrouw steeds een helm”, lacht Rudy. “Tegenwoordig ben je trouwens echt de vreemde eend wanneer je zonder helm fietst. En maar goed ook! En hoewel kleurgebruik vaak onderhevig is aan de mode, lijken mensen meer en meer te beseffen dat zichtbaarheid belangrijker is dan een modieuze look. Gelukkig combineren de producten van Wowow het beste van beide werelden”, concludeert Rudy.